Bảo vật triều Nguyễn: “Kim Chi Ngọc Diệp”

Trần Hùng 98 lượt xem 25 Tháng Tư, 2021

Cành vàng lá ngọc là tên gọi một loại hình cổ vật đặc biệt của nhà Nguyễn. Các loại cây, hoa nhân tạo được làm từ vật liệu quý hiếm như vàng ngọc để sử dụng vào mục đích trang trí.

Đây là một dạng cổ vật đặc biệt, từng hiện diện rất nhiều trong các cung điện, lăng tẩm vua chúa ở Huế. Các tác phẩm này là vật minh chứng cho cuộc sống vương giả trong hoàng tộc nhà Nguyễn. Những người có điều kiện để sắm sửa và thưởng ngoạn là địa chủ, cường hào, quan lại, vua chúa, hoàng tộc,… Có lẽ vì thế, trong cuộc sống ít người được nhìn tận mắt những báu vật này.

nha dep homeazvn maitrang 0909
Nổi bật trong các cây cành vàng lá ngọc ở bảo tàng là một cây mai trắng. Được coi là hoàn chỉnh và đẹp nhất trong hệ thống cành vàng lá ngọc hiện đang lưu giữ ở Huế.
nha dep homeazvn maitrang4 0910
Hiện vật này có từ thời vua Đồng Khánh (1885 – 1889), có chiều cao khoảng 55 cm, thân làm bằng gỗ thếp vàng.
nha dep homeazvn maitrang7 0920
Hoa có cánh bằng đá trắng, lá bằng đá xanh nhạt, được kết nối xuyên qua các lỗ ở thân một cách khéo léo.
nha dep homeazvn maitrang2 0909
Nhị hoa là các hạt nhỏ màu vàng gắn vào đài nhụy nhau bằng các sợi kim loại được chế tác rất tinh tế.
nha dep homeazvn maitrang3 0910
Xung quanh thân cây mai có nhiều loại hoa cỏ làm nền, nổi bật là một cây hoa hồng bạch với những cánh hoa làm từ đá trắng. Ngoài ra, còn có hai hòn giả sơn nhỏ bằng đá màu xanh phối ở hai góc.
nha dep homeazvn maitrang6 0913
Tất cả được đặt trong chậu bằng pháp lam (đồ đồng phủ men màu) hình chữ nhật vát bốn góc, có bốn chân. Trang trí hình hoa lá, con dơi, chữ thọ bằng men ngũ sắc.
nha dep homeazvn cayluu 0914
Quả lựu được tạo hình rất sinh động với các múi lựu nhỏ lộ ra khi quả chín và nứt. Ngoài ra còn có các nụ hoa được làm từ loại đá giống như hồng ngọc.
nha dep homeazvn maido 0920
Một cây cành vàng lá ngọc khác được trưng bày tại bảo tàng là cây hoa mai đỏ. Tác phẩm này không còn được nguyên vẹn như các cành vàng là ngọc ở trên.

nha dep homeazvn maitrang8 0921 nha dep homeazvn maitrang5 0912 nha dep homeazvn maido4 0925 nha dep homeazvn maido3 0924 nha dep homeazvn maido2 0920 nha dep homeazvn dialan5 0924 nha dep homeazvn dialan4 0924 nha dep homeazvn dialan3 0918 nha dep homeazvn dialan2 0918 nha dep homeazvn dialan 0918 nha dep homeazvn cayluu25 0916 nha dep homeazvn cayluu6 0924 nha dep homeazvn cayluu4 0916 nha dep homeazvn cayluu3 0916 nha dep homeazvn cayluu2 0915

Vào giai đoạn hưng thịnh của nhà Nguyễn, các cây cành vàng lá ngọc đã hiện diện rất nhiều trong các cung điện, lăng tẩm vua chúa ở Huế. Có thể nói, các tác phẩm này là vật minh chứng cho cuộc sống vương giả trong hoàng tộc nhà Nguyễn – Chế độ quân chủ phong kiến cuối cùng ở Việt Nam.

Theo các tư liệu lịch sử, từng có cả những cây cành vàng lá ngọc có thân được làm bằng vàng thật chứ không phải gỗ thiếp vàng. Tiếc rằng ở Huế không còn cây nào như vậy được lưu giữ.

Sau các biến động lịch sử, đặc biệt là giai đoạn thực dân Pháp xâm lược Việt Nam, rất nhiều cành vàng lá ngọc cùng vô số cổ vật quý giá khác của triều Nguyễn ở Huế đã mất mát. Một phần lớn trong số đó bị đưa ra nước ngoài. Theo thống kê, hiện tại ở Huế chỉ còn trên dưới 20 chậu cây cành vàng lá ngọc được lưu giữ, khá nhiều trong số đó đã bị hư hại nặng nề. Ngoài các di tích ở Huế, một số nhà sưu tầm trong và ngoài nước cũng được cho là đang sở hữu các hiện vật cành vàng lá ngọc.

Cách đây ít năm, một cây cành vàng lá ngọc của vương triều Nguyễn đã được tư nhân rao bán ở Mỹ với giá 30.000 USD, tương đương với khoảng 700 triệu đồng.

Thông qua bộ sưu tập “Báu vật Hoàng cung” nói chung và qua những Cành vàng lá ngọc nói riêng. Phần nào giúp chúng ta hình dung đầy đủ hơn cuộc sống xa hoa, của vua chúa, quan lại thời nhà Nguyễn.

Theo homeae

Bài viết cùng chủ đề:

    1 1

    Qua miền di sản

    Mưa phùn lất phất trên những con phố vắng của cố đô. Đây là lần đầu tiên tôi đến nơi đây vào mùa xuân, khi Huế đẹp nhất. Người ta bảo Huế nhỏ thôi, chỉ có vài con đường dẫn đến những địa điểm nổi tiếng với những di sản văn hóa thế giới. Huế...
    4 18

    Việt Nam từ trên cao: Khung cảnh thu hoạch rau nhút ở Hóc Môn

    Khung cảnh thu hoạch rau nhút ở xã Đông Thạnh, huyện Hóc Môn, TPHCM thu hút nhiều nhiếp ảnh gia tìm đến “săn” ảnh trong thời gian gần đây. Nhìn từ trên cao, những ao rau nhút hiện lên xanh mướt, đầy ấn tượng. Những ao rau nhút xanh mướt với góc nhìn từ trên...
    1 24 e1713856277832

    Phát hiện hang động lớn gần quần thể di tích quốc gia

    Trong quá trình khai thác mỏ đá ở núi Đụn, người dân xã Hà Long, huyện Hà Trung (Thanh Hóa) đã phát hiện một hang động khá lớn gắn liền với quần thể di tích quốc gia. Theo báo cáo của UBND huyện Hà Trung, khu vực mỏ đá vôi núi Đụn, xã Hà Long...
    1 23

    Xanh mướt mùa thu hoạch cỏ bàng ở Phò Trạch, Huế

    Cứ đến tháng 3 âm lịch, dân làng Phò Trạch (huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế) vào mùa thu hoạch cỏ bàng, nhúng nước, phơi khô để làm các sản phẩm từ cỏ bàng thuần bằng phương pháp thủ công. Cách trung tâm thành phố Huế khoảng 50km về hướng Bắc là làng Phò...
    1 10

    Sài Gòn độc đáo qua ảnh tô màu thời Pháp

    Những công trình biểu tượng của Sài Gòn xưa được tái hiện trong bộ bưu ảnh tô màu bằng tay thời Pháp của nhà sưu tập Bùi Bằng Giang. Thương xá Eden nằm ở góc đường Đồng Khởi – Lê Lợi, là biểu tượng trung tâm thương mại của Sài Gòn xưa. Ngoài những quầy...

Được quan tâm