Miến đao xã Giới Phiên, thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái được người dân trong tỉnh cũng như cả nước biết đến như một sản vật với đặc điểm nổi bật là sợi nhỏ, màu trong hơi xám, có độ dai, giòn, nấu chín không bị nát.
Miến đao Giới Phiên được làm hoàn toàn bằng dong riềng nguyên chất, không trộn các loại bột khác, không sử dụng hóa chất để tẩy trắng nên sợi miến có màu trong hơi xám.
Từ nhiều đời nay tại những dải đất ven sông Hồng, ở các xã Giới Phiên đã trồng cây dong riềng. Đây là loại cây trồng thích hợp với đất đồi núi, đất bồi ven sông, suối, ít sâu bệnh cho năng suất cao, là nguyên liệu chính để làm lên những sợi miến ngon nổi tiếng của tỉnh Yên Bái.
Làng nghề sản xuất miến đao xã Giới Phiên có từ đầu những năm 60 của thế kỷ trước. Những người đầu tiên có công mang nghề làm miến về xã là các ông Tô Văn Trắc và ông Nguyễn Văn Minh từ làng miến Dương Liễu – Hoài Đức, Hà Tây (nay thuộc Hà Nội). Từ vài hộ ban đầu ngày càng có nhiều hộ tham gia, sản lượng sản xuất ngày một nhiều và kinh nghiệm sản xuất của nhân dân cũng ngày càng được tích lũy. Người biết làm miến có ở khắp các thôn nhưng tập trung chủ yếu ở làng Ngòi Đong.
Miến Giới Phiên được nhiều người biết đến với đặc điểm nổi bật là sợi nhỏ có màu trong hơi xám, có độ dai giòn, không nát. Là sản phẩm đặc biệt của vùng Yên Bái, miến đao Giới Phiên được bà con tự làm hoàn toàn bằng củ dong riềng nguyên chất, không trộn các loại bột khác, đánh nước lắng bột từ 6 – 7 lần để loại bỏ các tạp chất và mùi chua, không còn sạn, không sử dụng hóa chất để tẩy trắng nên sợi miến có màu trong hơi xám. Theo kiểu truyền thống miến chỉ phơi một nắng trên các giàn tre cách mặt đất 1 – 1,2 m, nếu phơi hai nắng, sợi miến bị giòn dễ gãy. Do đó, khi nấu sợi miến rất dẻo, mềm, dai có vị thơm ngon của dong riềng, không bị dính, nát. Đặc biệt chế biến miến đao lại phụ thuộc vào thời tiết, chỉ khi trời nắng mới làm được.
Miến này dùng cho người tiểu đường cực tốt và an toàn vì không hề dùng bất cứ hóa chất nào trong quá trình chế biến. Từ miến đao có thể chế biến nhiều món ngon và dễ ăn. Trước khi nấu, ngâm miến bằng nước ấm khoảng 5 đến 10 phút, sau đó thả vào nước dùng, đun sôi khoảng 2 phút thì bắc ra. Với sự khéo léo và kinh nghiệm có từ lâu đời của những người dân địa phương, đã tạo nên những sợi miến dai, giòn, có hương thơm đặc trưng của bột dong tự nhiên. Bát canh miến với thịt gà, mộc nhĩ trở thành hương vị không thể thiếu trong mâm cỗ ngày Tết cổ truyền của người dân Việt Nam.
Để khẳng định uy tín, chất lượng sản phẩm, sau khi kiểm tra toàn bộ quá trình sản xuất và kiểm nghiệm sản phẩm, ngày 13/01/2016 Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) ban hành Quyết định số 1430/QĐ-SHTT cấp chứng nhận bảo hộ độc quyền nhãn hiệu tập thể mang tên “Miến Đao Giới Phiên”, có hiệu lực trong 10 năm. Điều này mở ra cơ hội mới trong việc giữ gìn, phát triển làng nghề truyền thống đã từng gắn bó với người dân địa phương trong hơn 5 thập kỷ qua.
Sản phẩm miến đao Giới Phiên từ lâu đã có thương hiệu và chỗ đứng ổn định trên thị trường, được người tiêu dùng xa gần luôn nhớ tìm mua để thưởng thức và làm quà.
Theo LVO
