TPHCM có hàng trăm chung cư cũ xây dựng trước và sau năm 1975, nhiều nơi hư hỏng nặng, nguy hiểm. Thành phố đặt mục tiêu đến năm 2035 hoàn thành cải tạo, xây mới các chung cư này.
UBND TPHCM vừa duyệt đề án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cũ bị hư hỏng, xuống cấp. Thành phố phấn đấu đến năm 2030 hoàn thành cơ bản các công tác chuẩn bị cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư trước năm 1975 và các nhà chung cư được xây dựng từ năm 1975-1994.
Chung cư cấp B, cấp C được xây dựng trước năm 1975 sẽ được hoàn thành cơ bản công tác sửa chữa, nâng cấp, gia cố .
Với 16 chung cư cấp D (hư hỏng nặng, nguy hiểm), TPHCM đặt mục tiêu hoàn thành xây dựng mới 7 chung cư hư hỏng nặng, nguy hiểm đã di dời, tháo gỡ. Đồng thời, thành phố hoàn thành xây dựng mới 9 chung cư hư hỏng nặng, nguy hiểm chưa di dời hoặc di dời dở dang và các chung cư phát sinh.
Đến năm 2035, thành phố phấn đấu hoàn thành cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ trước năm 1975; hoàn thành cơ bản cải tạo, xây dựng lại đối với các chung cư hư hỏng nặng, nguy hiểm, cấp D hoặc hết niên hạn sử dụng được xây dựng từ năm 1975-1994.
Theo báo cáo từ đề án, TPHCM hiện có 474 chung cư cũ xây dựng trước năm 1975, được kiểm định từ năm 2016. Đến nay, 16 chung cư đã được xác định thuộc cấp D.
Phần lớn chung cư đã xuống cấp do tuổi thọ hơn 50 năm, tình trạng lấn chiếm, cơi nới làm tăng tải trọng nhưng không được bảo trì, sửa chữa, ảnh hưởng đến kết cấu chịu lực, gây mất an toàn. Trong số này, 467 chung cư có chiều cao từ 8 tầng trở xuống và 355 chung cư có diện tích khuôn viên dưới 1.000m2.
Tình trạng sở hữu chung cư phức tạp, bao gồm sở hữu tư nhân, sở hữu nhà nước cho thuê, cùng với việc lấn chiếm, chuyển nhượng không hợp pháp. Hệ thống kỹ thuật đã hư hỏng nặng, môi trường sống kém vệ sinh. Phần lớn cư dân có thu nhập thấp, nhận thức chưa đầy đủ về quyền và nghĩa vụ của chủ sở hữu hoặc người sử dụng chung cư.
Giai đoạn 2016-2020, chương trình cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ đạt một số kết quả quan trọng, đặc biệt là kiểm định chất lượng và sửa chữa, giúp định hướng kế hoạch tiếp theo và làm chậm tốc độ xuống cấp. Thành công này chủ yếu nhờ nỗ lực của chính quyền từ cấp thành phố đến quận, huyện, thành phố Thủ Đức.
Tuy nhiên, kết quả chung chưa đạt mục tiêu đề ra, đặc biệt với chung cư cấp D, chưa đáp ứng nhu cầu chỉnh trang đô thị và kỳ vọng của người dân.
Đối với chung cư được xây dựng từ năm 1975 đến năm 1994 (nhóm chung cư 1994), các chung cư này có tình trạng sở hữu, sử dụng phức tạp, thuộc nhiều cơ quan, đơn vị quản lý, gây khó khăn trong việc tiếp cận, kiểm đếm và đánh giá chất lượng.
Các chung cư thuộc nhóm chung cư 1994 được bố trí tại các quận như quận 1, 3, 4, 5, 7, 10, 11, Tân Bình, Tân Phú, Bình Thạnh và TP Thủ Đức. Quy mô các chung cư đa dạng, khác nhau về số tầng và diện tích. Trong đó, 52 chung cư thấp dưới 8 tầng và 33 chung cư có diện tích đất nhỏ hơn 1.000m2.
