Vào dịp đầu xuân, ngày 10/2 ( tức ngày 13/1 năm Ất Tỵ), người dân huyện Thạch Hà (Hà Tĩnh) long trọng tổ chức Lễ giỗ 1302 năm Vua Mai Hắc Đế tại Đền thờ ở thôn Mai Lâm, xã Mai Phụ. Đây là dịp để người dân địa phương tưởng nhớ công lao vị vua anh hùng, khơi dậy lòng tự hào dân tộc và phát huy truyền thống văn hóa tâm linh.
Đền thờ Vua Mai Hắc Đế được xây dựng vào năm 2010 trên diện tích 5.000 m2, là nơi thờ phụng và tri ân vị hoàng đế đã có công lãnh đạo cuộc khởi nghĩa chống ách đô hộ nhà Đường. Năm 2011, công trình này được xếp hạng Di tích Lịch sử – Văn hóa cấp tỉnh, trở thành điểm đến tâm linh và văn hóa quan trọng của Hà Tĩnh.
Mai Hắc Đế, tên thật là Mai Thúc Loan, sinh ra tại xã Mai Phụ, huyện Thạch Hà. Chứng kiến cảnh người dân lầm than dưới ách thống trị ngoại bang, ông đã lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Hoan Châu năm 713, giải phóng một vùng rộng lớn thuộc Nghệ An ngày nay. Sau chiến thắng, ông được suy tôn làm hoàng đế, lấy niên hiệu Mai Hắc Đế. Tuy nhiên, đến năm 722, nhà Đường tổ chức đàn áp cuộc khởi nghĩa. Bị vây hãm, ông rút vào rừng và mất tại đó vào năm 723.
Lễ giỗ Vua Mai Hắc Đế được tổ chức theo phong tục truyền thống với sự tham gia của đông đảo người dân địa phương. Bảy thôn thuộc xã Mai Phụ đã dâng tiến hơn 2.000 chiếc bánh chưng cùng nhiều mâm cỗ đẹp mắt, mang đậm nét đặc trưng văn hóa của cư dân vùng biển. Lễ tế được thực hiện trang trọng, thể hiện lòng thành kính và biết ơn đối với bậc tiền nhân.
Sau phần tế lễ, lãnh đạo huyện Thạch Hà, cùng đại diện các ban, ngành, cán bộ, đảng viên và nhân dân đã tổ chức dâng hương trước anh linh của vị vua anh hùng. Trong không khí thiêng liêng, mọi người cùng nhau cầu mong quốc thái dân an, mùa màng bội thu, biển cả dồi dào tôm cá và cuộc sống ấm no, hạnh phúc.
Việc tổ chức Lễ giỗ Vua Mai không chỉ mang ý nghĩa tri ân lịch sử mà còn góp phần giáo dục truyền thống “uống nước nhớ nguồn”, khơi dậy lòng tự hào dân tộc. Đây cũng là dịp để người dân hưởng thụ các giá trị văn hóa tâm linh, tạo động lực tinh thần phấn khởi, cổ vũ tinh thần lao động sản xuất, xây dựng nông thôn mới trong dịp đầu xuân.
Lễ giỗ Vua Mai Hắc Đế không chỉ là sự kiện trọng đại của người dân Thạch Hà mà còn là nét đẹp văn hóa đáng trân trọng của vùng đất Hà Tĩnh. Việc bảo tồn và phát huy giá trị của di tích cũng như nghi lễ này góp phần duy trì bản sắc dân tộc, đồng thời quảng bá hình ảnh quê hương đến với du khách gần xa.
