Cành vàng lá ngọc là tên gọi một loại hình cổ vật đặc biệt của nhà Nguyễn. Các loại cây, hoa nhân tạo được làm từ vật liệu quý hiếm như vàng ngọc để sử dụng vào mục đích trang trí.
Đây là một dạng cổ vật đặc biệt, từng hiện diện rất nhiều trong các cung điện, lăng tẩm vua chúa ở Huế. Các tác phẩm này là vật minh chứng cho cuộc sống vương giả trong hoàng tộc nhà Nguyễn. Những người có điều kiện để sắm sửa và thưởng ngoạn là địa chủ, cường hào, quan lại, vua chúa, hoàng tộc,… Có lẽ vì thế, trong cuộc sống ít người được nhìn tận mắt những báu vật này.
Vào giai đoạn hưng thịnh của nhà Nguyễn, các cây cành vàng lá ngọc đã hiện diện rất nhiều trong các cung điện, lăng tẩm vua chúa ở Huế. Có thể nói, các tác phẩm này là vật minh chứng cho cuộc sống vương giả trong hoàng tộc nhà Nguyễn – Chế độ quân chủ phong kiến cuối cùng ở Việt Nam.
Theo các tư liệu lịch sử, từng có cả những cây cành vàng lá ngọc có thân được làm bằng vàng thật chứ không phải gỗ thiếp vàng. Tiếc rằng ở Huế không còn cây nào như vậy được lưu giữ.
Sau các biến động lịch sử, đặc biệt là giai đoạn thực dân Pháp xâm lược Việt Nam, rất nhiều cành vàng lá ngọc cùng vô số cổ vật quý giá khác của triều Nguyễn ở Huế đã mất mát. Một phần lớn trong số đó bị đưa ra nước ngoài. Theo thống kê, hiện tại ở Huế chỉ còn trên dưới 20 chậu cây cành vàng lá ngọc được lưu giữ, khá nhiều trong số đó đã bị hư hại nặng nề. Ngoài các di tích ở Huế, một số nhà sưu tầm trong và ngoài nước cũng được cho là đang sở hữu các hiện vật cành vàng lá ngọc.
Cách đây ít năm, một cây cành vàng lá ngọc của vương triều Nguyễn đã được tư nhân rao bán ở Mỹ với giá 30.000 USD, tương đương với khoảng 700 triệu đồng.
Thông qua bộ sưu tập “Báu vật Hoàng cung” nói chung và qua những Cành vàng lá ngọc nói riêng. Phần nào giúp chúng ta hình dung đầy đủ hơn cuộc sống xa hoa, của vua chúa, quan lại thời nhà Nguyễn.
Theo homeae
