3 hiện vật gồm Bình đồng Đông Sơn, bình gốm hoa nâu và lư hương gốm men lam xám thuộc bộ sưu tập An Biên của doanh nhân Trần Đình Thăng vừa được công nhận là bảo vật quốc gia, nâng tổng số bảo vật quốc gia trong bộ sưu tập này lên 18 bảo vật
Mới đây, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã ký Quyết định số 73 ngày 18-1-2024 công nhận 29 bảo vật quốc gia (đợt 12, năm 2023), trong đó, 3 bảo vật nằm trong bộ sưu tập An Biên của doanh nhân Trần Đình Thăng (69 tuổi, Tổng thư ký Hội cổ vật Hải Phòng).
3 bảo vật gồm: Bình đồng Đông Sơn (An Biên), niên đại: Văn hóa Đông Sơn, Thế kỷ II – I trước sau Công nguyên; Bình gốm hoa nâu, niên đại: Thế kỷ XI – XII; Lư hương gốm men lam xám, niên đại: Khoảng niên hiệu Hưng Trị (1588 – 1591), đời vua Mạc Mậu Hợp.
Bình đồng Đông Sơn có niên đại thế kỷ thứ II – I trước, sau Công nguyên, được đúc với khối hình lớn, cao 53 cm, đường kính miệng 15,7 cm, thân 37 cm, chân đế 34 cm, trọng lượng 7,5 kg. Bình là tác phẩm nghệ thuật mang giá trị tiêu biểu của kỹ nghệ đúc đồng và trang trí điển hình của người Việt cổ trên đồ đồng thuộc văn hóa Đông Sơn. Chân đế với lối đúc rỗng với đường nét hoa văn liền mạch, khúc chiết, tạo chiều sâu mỹ cảm thưởng ngoạn.
Bình gốm hoa nâu là hiện vật tiêu biểu cho sự phát triển đỉnh cao kỹ nghệ gốm thời Lý (1009 – 1225). Bình cao 25,5 cm, đường kính miệng 22,7 cm, đáy 18 cm, trọng lượng 2,7 kg, được các chuyên gia nhận định là pháp bảo thuộc dòng đồ phục vụ Phật giáo. Pháp bảo dùng đựng xá lợi, pháp thân của bậc trí giác, trí tâm kiết tường để thờ phụng trong bảo tháp hay quốc tự.
Doanh nhân Trần Đình Thăng cho biết bình được tạo tác bởi sự kết tinh giá trị nghệ thuật và tâm thức của nghệ nhân, lấy đạo Phật di dưỡng tinh thần để làm ra loại hình mang nhiều giá trị trên các lĩnh vực văn hóa, lịch sử và tín ngưỡng tôn giáo.
Bảo vật thứ 3 được công nhận đợt này là Lư hương gốm men lam xám có sự kết hợp nhuần nhuyễn kỹ thuật đắp nổi, khắc chìm, in dán và tạo khắc độ dày mỏng của lớp men phủ vào đồ án trang trí. Lư cao 41 cm, đường kính miệng 23,5 cm, đế 21 cm, nặng 7,3 kg. Chiếc lư hương là độc bản, khối hình đẹp và còn khá nguyên vẹn. Căn cứ vào đề tài, minh văn cho thấy lư hương do tầng lớp quý tộc, hoàng thân quốc thích đặt làm cung tiến vào nơi tôn nghiêm hay quốc tự.
Người sở hữu nhiều bảo vật quốc gia nhất cả nước
Ngoài 3 bảo vật nêu trên, trong bộ sưu tập An Biên của ông Trần Đình Thăng đã có 15 hiện vật được công nhận là bảo vật quốc gia.
Năm 2021, 9 hiện vật gốm men trắng, có từ triều Lý gồm 4 ấm, 2 liễn và 3 đĩa nằm trong bộ sưu tập của ông Thăng được công nhận bảo vật quốc gia.
Tiếp đó, năm 2022, ông Thăng có thêm 6 hiện vật được công nhận là bảo vật quốc gia gồm 2 chiếc đĩa gốm men ngọc (niên đại: Thời Lý, thế kỷ XI – XII); đĩa gốm men lam tím (niên đại: Thời Lê sơ, thế kỷ XV); lư hương gốm hoa lam (niên đại: Thời Lê sơ, thế kỷ XV); 2 đài đồng đốt trầm, nắp tượng nghê (niên đại: thế kỷ XVI – XVII).
Đến thời điểm hiện tại, bộ sưu tập tư nhân An Biên của ông Trần Đình Thăng có gần 500 hiện vật. Toàn bộ hiện vật đều có hồ sơ khoa học, được ông Thăng đăng ký với cơ quan nhà nước. Theo đánh giá của các chuyên gia, bộ sưu tập cổ vật An Biên là một di sản lớn, có giá trị lịch sử, văn hóa và khoa học, thể hiện ở số lượng hiện vật, loại hình đa dạng, hình thức độc đáo, tính nguyên gốc và toàn vẹn.
Được biết, ông Trần Đình Thăng hiện là cá nhân sở hữu nhiều bảo vật quốc gia nhất trên cả nước.
