Núi Bà Rá thuộc địa phận 2 phường Sơn Giang và Thác Mơ, thị xã Phước Long, tỉnh Bình Phước. Với độ cao 732m, núi Bà Rá được xem là ngọn núi cao thứ 3 ở Nam Bộ.
Đồng bào S’Tiêng gọi ngọn núi này với cái tên đầy thành kính “Bơnom Brah” tức “ngọn núi Thần”.
Tương truyền, từ xa xưa, vị tổ của người S’Tiêng có hai người em gái. Ông đắp núi Bà Đen cho cô em gái đầu và đắp núi Bà Rá cho người em gái thứ hai để trấn giữ đất đai của người S’Tiêng. Đồng bào S’Tiêng gọi ngọn núi này với cái tên đầy thành kính là “Bơnom Brah”, có nghĩa là “ngọn núi Thần” hay “Thần Núi Yang Yumbra” là vị thần được tôn thờ trên đỉnh núi Bà Rá. Đồng bào Khmer thì gọi là núi “ Chân Phật”.
Núi Bà Rá được xem là căn cứ địa Cách mạng vững chắc bởi địa hình hiểm trở, độ cao tới 723m nên quân đội ta đã dựa vào đó mà chiến đấu qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ.
Từ năm 1925 đến năm 1941, thực dân Pháp cho xây tại chân núi một nhà tù lớn gồm có 03 camp (trại): Camp A giam cầm bọn trộm cướp lưu manh; Camp B giam cầm nữ tù nhân, chính trị phạm, những người bị tình nghi là cộng sản nhưng không thành án; Camp C giam cầm tù chính trị.
Chúng dùng nhiều thủ đoạn dã man để tra tấn tù nhân, nhưng với tinh thần thần tự cường các chiến sĩ cộng sản đã biến nhà tù này thành nơi đấu tranh chính trị với thực dân Pháp. Bà Nguyễn Thị Định, người nữ chiến sĩ, một nữ tướng của cách mạng Việt Nam cũng bị giam cầm tại đây trong những năm 1940-1941.
Cũng vì gắn liền với cuộc kháng chiến của người dân Phước Long nói riêng và dân tộc ta nói chung, nên tại đồi Bằng Lăng đã được xây dựng một nhà bia và một đền tưởng niệm các chiến sĩ, đồng bào đã hi sinh trong kháng chiến ở nơi đây.
Ông Tạ Quốc Thuận, du khách đến từ Bình Thuận cho hay: “Có dịp đến núi Bà Rá du lịch nên tôi qua thắp nén nhang thơm tại bia tưởng niệm thế hệ ông cha đi trước đã ngã xuống bảo vệ nền độc lập cho nước nhà. Đây vừa là danh thắng đẹp vừa là nơi cho những thế hệ sau như chúng ta nhớ về lịch sử hào hùng của dân tộc”.
Bình Phước mang đặc trưng của khí hậu nhiệt đới gió mùa nóng ẩm. Khí hậu nơi đây được phân chia thành 2 mùa rõ rệt là mùa khô và mùa mưa. Du lịch núi Bà Rá, bạn nên đi vào mùa khô từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau là hợp lý nhất. Lúc này thời tiết khô ráo, bầu trời trong xanh, khung cảnh thiên nhiên thơ mộng, an toàn và thích hợp cho bạn khám phá nơi đây.
Núi Bà Rá là đẹp nổi tiếng với dòng sông Bé uốn quanh co, với Thác Mẹ, Thác Mơ, rừng cây với hệ thực vật đa dạng phong phú được xếp vào hệ thống rừng đặc chủng của cả nước.
Bước lên 1.767 bậc đá từ đồi Bằng Lăng, du khách sẽ lên đến đỉnh núi, đường lên núi khá đẹp được bao phủ bởi một màu xanh nào là trúc, lồ ô, đặc biệt hai bên đường đi có nhiều cổ thụ ướm chừng vài trăm năm tuổi.
Từ đỉnh núi Bà Rá, du khách có thể nhìn thấy trung tâm thị xã Phước Long, thấy thị trấn Thác Mơ và thuỷ điện Thác Mơ rộng 12.000ha và được hòa mình vào không khí thiên nhiên, cảm nhận luồng gió mát lạnh từ hồ Thác Mơ thổi vào. Tại đây còn có một miếu thờ Đức Phật thánh mẫu Thiên Hậu và bà chúa xứ (núi Bà Rá) rất linh thiêng.
Núi Bà Rá còn có hang Dơi, hang bà Bảy Tuyết sâu, rộng rất đẹp, là nơi ẩn trú của quân, dân ta trong suốt trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Nay thành điểm tham quan lý tưởng cho khách du lịch với không khí mát rượi, nước suối trong xanh, những tia nắng len lỏi qua khe đá vào hang tạo sự huyền ảo, lung linh…
Đến núi Bà Rá, du khách có thể sử dụng hệ thống cáp treo với chiều dài 2.063m, gồm 32 cabin, chia làm 8 nhóm, mỗi nhóm 4 cabin làm bằng khung vỏ hợp kim nhôm.
Di tích núi Bà Rá – Thác Mơ, đóng vai trò quan trọng trong công cuộc phát triển của tỉnh Bình Phước nói chung và thị xã Phước Long nói riêng và là điểm thu hút du khách thập phương.
Bạn Phương Nga, du khách đến từ Hà Nam cho biết: “Bình Phước có nhiều điểm du lịch rất đẹp, tiêu biểu như núi Bà Rá này. Đây là một trải nghiệm rất mới và có nhiều kỷ niệm đẹp, đáng nhớ đối với mình. Ngồi trên cáp treo chầm chậm di chuyển ngắm nhìn khung cảnh xung quanh khá là tuyệt. Đến bữa thì có thể ăn cá chình, cá lăng nướng,… đều là những món đặc sản dân giã của người địa phương nơi đây”.
Di tích Núi Bà Rá – Thác Mơ được Bộ Văn hóa – Thông tin công nhận xếp hạng là di tích lịch sử và thắng cảnh quốc gia ngày 20/4/1995.
Núi Bà Rá là một điểm đến du lịch không chỉ gây ấn tượng bởi những vẻ đẹp hoang sơ, thơ mộng hòa quyện với sự hùng vĩ của núi rừng, mà còn là điểm đến thú vị để có thể trekking chinh phục đỉnh núi, đắm mình trong khung cảnh thiên nhiên trong lành.
